امروزه و در قرن 21 توجه جدی به امر مهم آموزش و پرورش از اهداف کلیدی و مهم دولتها محسوب می شود. مخصوصاً افزایش کمی دانش آموزان با توجه به کمبود امکانات و منابع کیفیت بخشی به امور آموزشی و پرورشی را در اولویت اول برنامه ها قرار داده است. به طوری که علمای تعلیم و تربیت معتقدند که محیط یادگیری مناسب از مهمترین پایه های کیفیت بخشی محسوب می شود و محیط یادگیری مناسب در گروی (فضای فیزیکی، روانی، اجتماعی) مطلوب در مدرسه توأم با مناسبات انسانی می باشد، یعنی هر گاه فضای مدرسه (باز، خلاق و انسانی) باشد یادگیری مداوم، لذت بخشی و عمیق خواهد بود. در کیفیت بخشی به امور مدرسه در ابعاد آموزشی و پرورشی باید به بازسازی الگوی روابط درون مدرسه ای و آموزشهای لازم برای توانمندسازی دانش آموزان توجه جدی نمود تا با کمک الگوی مناسب کیفیت بخشی دانش آموزان (توانمند، مستقل، خود رهبر، پژوهشگر و متدین) تربیت کرد.

الف ) برخی از راهکارهای کیفیت بخشی به امور آموزشی در مدرسه
    1- توجه به فضای فیزیکی در مدرسه در همه ابعاد «از جمله میز و نیمکت مناسب، رنگ کلاسها، تخته سیاه، گچ تحریر مرغوب و...»
    2- روابط انسانی مطلوب بین کارکنان و دانش آموزان و اولیا با هدایت و رهبری دلسوزانه مدیر با عنوان کارگردان اصلی در مدرسه
    3- ارتباط و تعامل دوسویه بین دانش آموزان به عنوان عنصر اصلی و محوری در تعلیم و تربیت
    4- توجه جدی به نیازهای آموزشی و پرورشی دانش آموزان در مدرسه از قبیل کتابخانه، نمازخانه، کارگاههای علمی و رایانه، آزمایشگاه، زمین بازی مناسب، وسایل و امکانات ورزشی و...
    5- کیفیت بخشی به جلسات شورای معلمان با طرح مسایل علمی و کاربردی و تشکیل کارگاههای آموزشی
    6- هدایت و راهنمایی معلمان به آموزشهای خلاق و استفاده از یادگیری مشارکتی توسط خود دانش آموزان، استفاده از روشهای تدریس بارش مغزی (فکری) برای توانمندسازی دانش آموزان در حل مسایل روزمره و زندگی
    7- توجه لازم به کلاسهای جبرانی و ارایه برنامه منظم مطالعه به دانش آموزان در منزل
    8- توجه جدی به بانک جایزه در مدرسه و تشویق دانش آموزان
    9- توجه جدی به ساعت ورزش در مدارس و نیز برگزاری مسابقات علمی در مدارس با تشویق دانش آموزان
    10- توجه جدی و اهمیت دادن به روز نوجوان و جوان و دانش آموز در مدرسه و ارتباط مستمر و دو سویه بین کارکنان مدرسه و دانش آموزان در جهت حل مسایل روزمره با کمک خود دانش آموزان
    ب ) برخی از راهکارهای کیفیت بخشی به امور تربیتی و پرورشی در مدارس
    1- توجه و اهمیت جدی به امر مهم اقامه نماز در مدرسه
    2- توجه به خواسته ها و نیازهای منطقی مربیان پرورشی در مدرسه و فعال نمودن ایشان در امور پرورشی مدرسه همراه با برنامه های مناسب و پیش بینی شده در جهت تقویت بنیه دینی در دانش آموزان
    3- اهمیت دادن به شورای دانش آموزی در مدرسه و دادن نقشها و مسؤولیتهای متفاوت به ایشان در کارها از جمله ایجاد نظم در مدرسه، همکاری با معاونان مدرسه، شورای حل اختلاف در مدرسه برای حل مسایل بین دانش آموزان، امور بهداشتی و ورزشی مدرسه و...
    4- فعال نمودن کتابخانه مدرسه و به روز نمودن کتابهای موجود در آن در جهت استفاده مطلوب دانش آموزان برای رفع نیازهای علمی، دینی و پژوهشی
    5- توجه و اهمیت به همه مسابقات علمی و فرهنگی در مدرسه در جهت تقویت بروز استعدادهای متفاوت دانش آموزان
    6- اهمیت دادن به تشکیلات سازمان دانش آموزی مدرسه از قبیل «پیشتازان، فرزانگان، هلال احمر و بسیج دانش آموزی»
    7- توجه جدی به درس پرورشی در مدارس و اهمیت دادن به آن در حد دروس دیگر
    8- فعال نمودن در مناسبتها از قبیل «ولادتها، ایام خاص، رحلتها» و برگزاری مراسم مخصوص آن روز در مدرسه در جهت آشنایی بیشتر دانش آموزان
    9- تشویق و ترغیب دانش آموزان قاری قرآن، هنرمند، ورزشکار و دارای استعدادهای خاص
    10- توجه به نیازها و خواسته ها و مشکلات رفتاری و خاص دانش آموزان در مدرسه و ایجاد چتر حمایتی برای ایشان «مخصوصاً احیا و بکارگیری مشاوران مجرب در مدارس راهنمایی» با توجه به این که دانش آموزان در سن بحران و بلوغ به سر می برند.
    * امیر تاریخچی قوچانی
    فوق لیسانس مدیریت آموزش